Hedonistički i eudemonistički aspekt psihološke dobrobiti - adaptacija dvofaktorske skale
Vrsta: Diplomski | Broj strana: 44 | Nivo: Filozofski fakultet

Hedonistički i eudemonistički aspekt psihološke dobrobiti: Adaptacija dvofaktorske skale
Slaven Koštrun Sveučilište u Zagrebu, Filozofski fakultet, Odsjek za psihologiju
Svrha je ovog istraživanja konstrukcija mjernog instrumenta za zahvaćanje dva osnovna aspekta psihološke dobrobiti: hedonistički i eudemonistički (aktualizacijiski). Pri izradi preliminarne verzije Skale psihološke dobrobiti korištene su čestice iz upitnika koji mjere hedonističku psihološku dobrobit (Skala za mjerenje trenutnog emocionalnog stanja – subskala sreće, Sorić, 1998.) te eudemonističku psihološku dobrobit (Skala subjektivne vitalnosti, Ryan & Frederick, 1997.) uz čestice iz Thayerove skale za procjenu aktivacije (subskala opće aktivacije, 1978.). Faktorska analiza čestica – pridjeva rezultirala je pojavom dva faktora koji su interpretirani kao faktor sreće i zadovoljstva i faktor aktualizacije. Zadržane su čestice koje imaju visoku projekciju na jednom od faktora i nisku na drugom što je prilog istraživanju divergentnosti dvaju aspekata psihološke dobrobiti. Samo one čestice opće aktivacije koje mjere i subjektivnu vitalnost bile su visoko zasićene faktorom aktualizacije. Na osnovu ovog istraživanja može se zaključiti da je divergentnost dvaju aspekata psihološke dobrobiti povezana s općom aktivacijom. Ključne riječi: hedonistička psihološka dobrobit, eudemonistička psihološka dobrobit, Skala psihološke dobrobiti, opća aktivacija, subjektivna vitalnost
2
SADRŽAJ
1. UVOD............................................................................................... 3 1. 1. PSIHOLOŠKA DOBROBIT................................................. 3 1. 2. DVIJE TRADICIJE U ISTRAŽIVANJU PSIHOLOŠKE DOBROBITI....................................................................... 4 1. 2. 1. HEDONISTIČKO GLEDIŠTE........................................... 4 1. 2. 2. EUDEMONISTIČKO GLEDIŠTE..................................... 6 1. 2. 3. SINTEZA DVAJU GLEDIŠTA.......................................... 9 2. PROBLEMI ISTRAŽIVANJA............................................................ 10 3. METODOLOGIJA............................................................................. 11 3. 1. SUDIONICI........................................................................... 11 3. 2. POSTUPAK.......................................................................... 11 3. 3. MJERNI INSTRUMENTI....................................................... 13 4. REZULTATI...................................................................................... 15 4. 1. DESKRIPTIVNA STATISTIKA PRELIMINARNE I KONAČNE VERZIJE SKALE PSIHOLOŠKE DOBROBITI........................................................................ 15 4. 2. FAKTORSKA ANALIZA PRELIMINARNE I KONAČNE VERZIJE SKALE PSIHOLOŠKE DOBROBITI........................................................................ 23 5. RASPRAVA....................................................................................... 32 6. ZAKLJUČAK..................................................................................... 38 7. LITERATURA.................................................................................... 39 8. PRILOZI............................................................................................ 41
3
1. UVOD
1. 1. PSIHOLOŠKA DOBROBIT
Koncept psihološke dobrobiti (eng. «psychological well-being») odnosi se na optimalno psihološko funkcioniranje i iskustvo. Nije samo predmet svakodnevnog me usobnog istraživanja (npr. pitanja «Kako si?») već i intenzivnog znanstvenog proučavanja. Iako se pitanje «Kako si?» može činiti jednostavnim, teoretičari su našli da je pitanje psihološke dobrobiti kompleksno i sporno. Od početaka intelektualne povijesti vodile su se značajne rasprave o tome što definira optimalno iskustvo i odre uje «dobar život». Novija istraživanja pokazuju da pozitivno stanje (raspoloženje) nije suprotnost negativnom (prema Cacioppo & Berntson, 1999.) tj. psihološka dobrobit nije odsustvo mentalne bolesti. «Mentalno zdrava osoba je zadovoljna, rado živi i ima osjećaj da uspješno ostvaruje svoje potencijale» (Krizmanić, 1992). Razvile su se dvije relativno različite, a opet preklapajuće perspektive i paradigme za empirijsko istraživanje psihološke dobrobiti. Prvu možemo nazvati hedonizam (prema Kahneman i suradnici, 1999.) i odražava gledište da se psihološka dobrobit sastoji od zadovoljstva i sreće. Drugo je gledište da psihološka dobrobit sadrži mnogo više od sreće, ona počiva u aktualizaciji ljudskih potencijala. To gledište se naziva eudemonizam (prema Waterman, 1993.) i smatra da se psihološka dobrobit sastoji od ispunjenja ili ostvarenja vlastite prave prirode.

---------- CEO RAD MOŽETE PREUZETI NA SAJTU. ---------- 

www.maturski.org 

 

MOŽETE NAS KONTAKTIRATI NA E-MAIL: [email protected]